In kleedkamers rok het aanders as in de garderobe van ’t Wilminktheater. Zeker met nat wear. Wiej weet dat gewoon. A’j langs Bolletje fietst an de Törfkade in Almelo is ’t gin woonder a’j de bakkerieje roekt. Het zol oons wál verwoondern a’j biej ‘t mengvoederbedrief van Slaghekke in Riessen ineens beskuten zollen roeken.
Alleman hef ne eagen, persoonlijke loch an zich. Patrick Süskind schreef oaver dit thema het beroemde book Het Parfum. A’j dat book least begriep iej dreks wat loch en roekerieje vuur de leu betekent. In Het Parfum wordt Jean Baptiste Grenouille geboren oonder nen viskroam op de moarkt in Paries. Grenouille is Fraans vuur kikker en het is neet toevallig det nen kalen kikker gin loch an zich hef. Grenouille har ook gin lichaamsloch. Hee worden geboren tusken steenkend vis-ofval. Doar hebbe wiej dreks een geurbeeld biej. Later woarkt hee in ne learloojerieje. Loojen deedn ze vroger in miege, dus ook doar wee’j dreks watvonne loch doar höng. Grenouille zien reukvermogen was zó extreem good ontwikkeld dat hee op grote ofstaand precies kon roeken wat leu hadden edoan: kokken, hoolt zaagn of vriejn. Hee köm an ’t woark biej grote parfummakers in Paries en later in Grasse in Zuud-Fraankriek woer de grote lavendelveelden zeent en de bekeande parfums wordt emaakt.
At leu een parfum op doot, geet ‘r umme wat dee loch noa verloop van tied dut. Want ne loch past zich an: wordt meender stoark en matcht met de lichaamsloch. En wat doar de gevolgen van zeent, he’w allemoal wal een betje ervaring met. Een klean betje parfum is angenaam, mear te völle is gewoon steenken. A’j duur de weenkelstroate loopt en het weejt neet al te hard, dan slept wat leu een loodzwoar geurspoer achter zik an. Mangs zo stoark de’j ‘t al geent mear oet ’n neuze kriegnt. En a’j um eindelijk kwiet zeent, stoa’j biej de Albert Heijn-kassa ineens achter ’t meanske den zich oondergötten hef met wier ne aandere loodzwoare loch. Deank iej der ’s oawens late nog an, dan roek iej ’t zo wier.
An de ene kaante wol ik, net as Grenouille, ook wal zo skoarp können roeken. Hé!! Graads hef champignons ebakn. Of: Dinant krig vanoawend bignleaver. Of Mans hef an ’t klussen ewes met veurenhoolt. Ik heb ’t zelf ook een heel klean betje met vasken tabaksrook. Ik zatte vroger in de klasse nöast een meaken dat heel lekker reuk noar tabak. Heur va bewoarden de segretten op böawenste plaanke van de klearkaste. Ik roke zelf nit, mear at ‘r nen auto langsjach met tachtig en dichte roeten, dan nóg roek ik – net as Grenouille – dat der ene in zit den ’n segretje rookt. Wat ‘r zo lekker is an zonne loch kö’j nit mak umschriewen. Wa’j juust neet lekker veendt roeken geet makkelijker. Een columnist Simon Carmiggelt, al joaren ten onrechte vergetten, beschreef ne oaverweldigende loch van ne euldere vrouwe nöast um in ‘n trein: “Haar parfum was getrokken uit het sperma van een oude muskusrat.”
Gerrit Dannenberg
